Wanneer je een fotograaf inhuurt is het verstandig vooraf uitleg te vragen en afspraken te maken met de over het auteursrecht op de te maken foto’s.

Gebruiksrecht of Licentie

Het auteursrecht op een foto ligt in principe altijd bij BJTZ fotografie. Wat betekent dat ik als fotograaf zelf deze foto’s mag publiceren. Anderen hebben geen recht tot publicatie, tenzij er iets over toestemming is vastgelegd. Wil jij als persoon of bedrijf iets met jouw door de fotograaf gemaakte foto’s doen, dan koopt jij daarvoor een gebruiksrecht. De zogenaamde Licentie. Binnen de afgesproken voorwaarden mag men de foto’s gebruiken.

Auteursrecht afkopen

Wil je als opdrachtgever liever niet dat de fotograaf de foto’s voor eigen publicitaire doeleinden gaat gebruiken of zelfs aan derden verkoopt, en wil je zelf het exclusief recht hebben om de foto’s onbeperkt te gebruiken, dan kan men het auteursrecht afkopen. Vergelijk het met het verschil tussen het huren of het kopen van een huis. Natuurlijk hangt aan afkopen van het auteursrecht een kostenplaatje. De fotograaf doet afstand van zijn rechten en daarmee wellicht van inkomsten, denk aan het meerdere keren kunnen verkopen van eenzelfde foto.

Vastleggen

In de praktijk betekent dit dat de fotograaf zal doorvragen welk gebruiksdoel je hebt voor de te maken foto’s. Dit kan bijvoorbeeld gebruik op een website zijn, een folder met bepaalde oplage of het uitbrengen van een persbericht. Hoe lang wordt de foto gebruikt, is dat alleen in Nederland of ook in het buitenland? Hoe groot is de oplage waarin gepubliceerd wordt? Ik leg dat zoveel mogelijk vast in de offerte die ik maak voor de opdrachtgever en vertel er duidelijk bij dat gebruik voor een ander doel niet toegestaan is.

Soms willen een fotograaf het niet dat er tekst over de foto heen geplaatst wordt of dat de verhoudingen aangepast worden bijvoorbeeld. Mag de foto gedeeld worden op social media of heeft de fotograaf dat liever niet dat daardoor deze platforms indirect een licentie krijgen van de plaatser.

Nieuwe offerte

Een foto vertegenwoordigt een bepaalde waarde. Het hangt mede af van het gebruiksdoel wat die waarde is. Dat ik spreek dat graag met je af. Wil je als opdrachtgever in een later stadium opnieuw gebruik maken van een foto maar voor een ander (nieuw) gebruiksdoel of medium, dan heeft dit in principe een nieuwe offerte tot gevolg.

Nooit rechtenvrij

Verder is het goed om er bij stil te staan dat een foto nooit helemaal rechtenvrij is. Portretrecht, merkrecht, persoonlijkheidsrecht van de fotograaf. Het zijn zaken om bij stil te staan, ook wanneer je de auteursrechten afkoopt.

Internet

Tot slot: wanneer je een foto op het internet ziet die je wilt gebruiken, check dan goed de auteursrechten. Naamsvermelding alleen is niet voldoende. Anders zou er na gebruik wel eens een boete kunnen volgen. Als het echt niet anders kan, gebruik dan betaalde stockfoto’s of ga naar websites die gratis stockfoto’s aanbieden. Nog beter maak je eigen beeldbank en laat BJTZ fotografie je daarbij adviseren en ondersteunen! Ik ben Blij je te Zien!